Bộ Tài chính vừa có một báo cáo chuyên đề cho thấy việc cần thiết phải xây dựng một Luật Thuế tài sản riêng, bởi lẽ chính sách thuế liên quan đến tài sản hiện nay chưa đáp ứng được vai trò là một trong những nguồn thu ổn định cho ngân sách Nhà nước.

Do đó, theo Bộ Tài chính, xây dựng Luật Thuế tài sản nhằm thể chế hóa chủ trương về chính sách thuế đối với tài sản, xây dựng hệ thống chính sách thuế đồng bộ, phù hợp thông lệ quốc tế, góp phần bình ổn thị trường bất động sản, hạn chế đầu cơ và sử dụng bất động sản lãng phí.

Trước quan điểm này của Bộ Tài chính đã đặt ra nhiều ý kiến khác nhau trước câu chuyện đánh thuế bất động sản.

Đánh thuế bất động sản sẽ vô cùng thách thức khi các thành viên trong gia đình có thể thay phiên sở hữu bất động sản nhằm tránh thuế. Ảnh: Minh Thư

Trao đổi với PV Infonet, chuyên gia kinh tế Lưu Bích Hồ cho rằng, Bộ Tài chính muốn đánh thuế bất động sản để tăng thêm nguồn thu cũng là điều tốt. Nhưng, theo ông “để thu được thì rất khó”.

“Đầu cơ bất động sản không phải ở chuyện hai hay 3 cái nhà, đầu cơ nghĩa là không phải kinh doanh bình thường nên không phải cứ ai có tiền mua nhà đều là đầu cơ. Vì thế, quan điểm của tôi không nên đặt vấn đề đánh thuế bất động sản để chống đầu cơ”, ông Hồ nói.

Theo vị chuyên gia kinh tế này, làm thế nào để đánh thuế được ngôi nhà từ thứ hai trở lên thì quan trọng nhất là phải kiểm soát được, còn nếu không kiểm soát được thì cũng vô nghĩa.

“Nếu đánh thuế cao quá hay thấp quá đều không được. Làm sao để có mức thuế hợp lý, phải cân nhắc chứ không phải muốn đánh bao nhiêu thì đánh. Hơn nữa, việc đánh thuế hay không đánh thuế không ảnh hưởng gì lớn đến việc chuyển hướng đầu tư, nếu không có thuế thì người ta sẽ đầu tư nhưng  khi có thuế thì người ta sẽ cân nhắc tính toán nhưng khi người ta đã đầu tư thì không phải người ta sợ thuế”, ông Hồ cho hay.

Khá ủng hộ việc đánh thuế bất động sản, GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, đánh thuế cao đối với bất động sản và đánh thuế luỹ tiến với những ngôi nhà thứ hai, thứ ba sẽ có khả năng chống đầu cơ tích trữ trong bất động sản. Theo ông, nguồn tiền trong xã hội phải đầu tư sản xuất mới tạo động lực cho phát triển chứ việc vốn của người dân dồn vào bất động sản là không nên.

“Nếu làm tốt, tôi tin rằng việc đánh thuế này sẽ giúp vừa đảm bảo an sinh xã hội vừa giúp thị trường bất động sản phát triển bền vững hơn”, ông Võ nói.

Đại diện công ty nước ngoài chuyên quản lý đầu tư và dịch vụ bất động sản ở Việt Nam, ông Stephen Wyatt, Tổng giám đốc JLL tại Việt Nam cho biết, việc đánh thuế lên ngôi nhà thứ 2 trở đi khá phổ biến ở các nước trên thế giới. Tuy nhiên, việc áp dụng luật này tại Việt Nam sẽ khá là phức tạp và cần phải xem xét nhiều khía cạnh.

Dẫn chứng thêm về nhiều trường hợp điển hình trên thế giới đã đánh thuế người mua bất động sản thứ hai trở lên, vị Tổng giám đốc lựa chọn Singapore là nước có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam. Khi mua bất động sản ở nước này, người mua sẽ phải trả 3%. Tuy nhiên khi mua từ bất động sản thứ 2 trở đi, thì có một chút khác biệt là người Singapore sẽ phải trả thuế thêm 7%. Do đó, người mua có quốc tịch Singapore sẽ phải trả tổng cộng là 10% cho ngôi nhà thứ 2 này. Nếu người mua là người nước ngoài thì họ phải trả thêm là 15% cho ngôi nhà thứ 2. Vì vậy, nguồn thu từ thuế sẽ tăng lên đáng kể và phụ thuộc vào từng nhóm người mua.

Ông Stephen Wyatt cũng cho rằng, để thực hiện việc này hiệu quả trong toàn bộ hệ thống, Việt Nam cần phải thiết lập một hệ thống thông tin để lưu trữ tất cả các hồ sơ về các giao dịch bất động sản, các chủ sở hữu bất động sản. Tuy nhiên, sẽ vẫn còn thách thức khi các thành viên trong gia đình có thể thay phiên sở hữu bất động sản nhằm tránh thuế.

“Ở các nước khác, điều luật này đã góp phần đáng kể vào nguồn thu ngân sách của chính phủ, nhưng cũng sẽ tác động đến số lượng giao dịch các bất động sản trên thị trường. Nhìn chung, việc đánh thuế vào người mua bất động sản ở các nước trên thế giới và cả Việt Nam sẽ có tác động tích cực lên thị trường khi có một hệ thống thuế thích hợp được áp dụng. Tuy nhiên để hiện thực hóa điều này sẽ còn cần nhiều bước”, ông Stephen Wyatt đánh giá.